Kiedy warto udać się do alergologa?
Czym zajmuje się alergolog?
Alergolog specjalizuje się w rozpoznaniu i leczeniu chorób na tle alergicznym, czyli takich, które wywołane są przez alergeny. Alergeny to substancje, z którymi mamy do czynienia na co dzień – występują wokół nas i czasami mogą wywoływać reakcję alergiczną. Alergią nazywamy nadmierną i nieprawidłową reakcję układu immunologicznego na obcą substancję, z którą kontakt u większości osób nie wywołuje żadnych objawów. Zadaniem alergologa jest ustalenie, co powoduje alergię i wdrożenie odpowiedniego leczenia.
Alergię mogą powodować alergeny:
- wziewne – czyli takie, które wdychamy wraz z powietrzem. Może to być kurz, pleśń, pyłki roślin, roztocza, sierść zwierząt;
- pokarmowe – czyli takie, które spożywamy wraz z posiłkami. Mogą to być jajka, mleko, pszenica, orzechy, cytrusy itd.;
- kontaktowe – czyli takie, które wywołują reakcję alergiczną po zetknięciu się ze skórą. Mogą to być metale (chrom, nikiel), kosmetyki, detergenty itd.;
- niektóre leki – najczęściej niesteroidowe leki przeciwzapalne (np. ibuprofen, kwas acetylosalicylowy), antybiotyki lub leki stosowane podczas znieczulenia.
Kiedy wybrać się do alergologa?
Reakcje alergiczne mogą być różne i zależą od tego, jaki alergen je wywołał, jaką drogą wniknął do organizmu i jak silne zareagował na niego układ immunologiczny. Mogą mieć charakter gwałtowny lub postać przewlekłą. A zatem objawem alergii może być na przykład łagodna, ale długo utrzymująca się wysypka, ale również zagrażający życiu obrzęk górnych dróg oddechowych. Najczęstsze objawy alergii to:
- kichanie;
- wodnisty katar;
- świąd nosa, oczu lub skóry;
- wysypka lub pokrzywka;
- obrzęk twarzy, ust, języka lub gardła;
- duszności;
- zaczerwienione, opuchnięte oczy, przekrwione spojówki;
- łzawienie oczu;
- ból brzucha, nudności, wymioty, biegunka;
- wstrząs anafilaktyczny (ciężka, nagła reakcja alergiczna, wymagająca pilnej pomocy medycznej).
Powyższe objawy powinny skłonić Cię do udania się do alergologa, zwłaszcza jeśli są na tyle uciążliwe, że utrudniają normalne funkcjonowanie.
Jakie choroby leczy alergolog?
Alergolog leczy wszystkie choroby, które mają podłoże alergiczne. Wśród najczęściej rozpoznawanych i leczonych chorób można wymienić: katar sienny (alergiczny nieżyt nosa), kaszel alergiczny, anginę alergiczną, astmę oskrzelową, atopowe zapalenie skóry, alergiczne zapalenie spojówek, alergiczne zapalenie ucha i zatok, alergie pokarmowe, pokrzywkę alergiczną, dermografizm (charakterystyczna pokrzywka na skórze, pojawiająca się pod wpływem dotyku).
Jak przygotować się do wizyty u alergologa?
Wizyta u alergologa nie wymaga specjalnych przygotowań, dobrze jednak byłoby:
- zabrać ze sobą na wizytę całą dotychczasową dokumentację medyczną – wyniki badań wykonane u innych specjalistów, wypisy ze szpitala itp. Ułatwi to diagnostykę;
- zastanowić się nad objawami – jakie one są, kiedy i jak często występują, jaki mają charakter, co je nasila;
- przeprowadzić przed wizytą wywiad rodzinny i dowiedzieć się, czy u kogoś w rodzinie występuje alergia;
- poinformować lekarza o chorobach, na które się cierpi i przyjmowanych lekach.
Jak wygląda wizyta u alergologa?
Alergolog przeprowadzi z Tobą szczegółowy wywiad, w którym na pewno przydadzą mu się wszystkie wyżej wymienione informacje. Ponadto na podstawie występujących objawów przeprowadzi odpowiednie badania: oceni zmiany skórne lub – w przypadku objawów w obrębie dróg oddechowych – dokładnie osłucha. A następnie – jeśli sytuacja będzie tego wymagała – skieruje na dodatkowe badania.
Jakie badania może zlecić alergolog?
By ustalić, co jest przyczyną alergii, alergolog może zlecić wykonanie testów alergicznych. I są to:
- testy z krwi – polegają na oznaczeniu przeciwciał IgE dla poszczególnych alergenów z pobranej próbki krwi. Wykonuje się je w następujących panelach:
- panel pokarmowy – w jego ramach analizuje się 21 najczęściej występujących alergenów pokarmowych;
- panel wziewny – analizie podlega 21 najczęściej występujących alergenów wziewnych;
- panel pediatryczny (mieszany) – w jego ramach analizuje się 28 najczęściej pojawiających się alergenów wśród dzieci (alergeny pokarmowe i wziewne).
W Centrum Medycznym Babka Medica istnieje możliwość wykonania testów z krwi we wszystkich wyżej wymienionych panelach;
- testy skórne – polegają one na przyłożeniu do skóry alergenu i obserwacji, czy wystąpiła reakcja alergiczna. Wyróżniamy:
- skórne testy punktowe (STP) – alergen umieszcza się na skórze przedramienia, wyniki są dostępne po około 15–20 minutach;
- naskórkowe testy płatkowe (NTP) – alergen umieszcza się na skórze pleców, a wyniki odczytuje się dwukrotnie – po 48 i 72 godzinach od jego nałożenia;
- testy prowokacyjne (testy próby) – polegają na poddaniu pacjenta bezpośredniemu kontaktowi z alergenem poprzez podanie donosowe, dooskrzelowe (w aerozolu), pokarmowe, dospojówkowe.
Dopiero na podstawie powyższych wyników alergolog proponuje odpowiednią metodę leczenia.
Jak leczy alergolog?
Wszystko oczywiście zależy od rodzaju alergii i jej objawów. Najczęściej zaleca się unikanie uczulającego alergenu poprzez np. zmianę diety, czy unikanie kontaktu ze zwierzętami. Do złagodzenia objawów alergii takich jak katar, pokrzywka, kichanie stosuje się leki przeciwhistaminowe, hamujące reakcję uczuleniową. Pomogą też krople do oczu lub nosa, które łagodzą nieżyt i łzawienie. W przypadku alergii dróg oddechowym, takich jak astma, stosuje się leki przeciwzapalne. Czasami alergolog może zalecić przeprowadzenie odczulania.
Jak wygląda odczulanie?
Immunoterapia alergenowa, inaczej zwana odczulaniem, to metoda, którą z powodzeniem stosujemy w Centrum Medycznym Babka Medica. Jest ona odpowiednia dla osób w każdym wieku – najmłodszych, młodzieży i dorosłych. Odczulanie polega na regularnym podawaniu pacjentowi małych dawek alergenu, na który jego układ odpornościowy z czasem się uodparnia i przestaje reagować w niewłaściwy sposób. O tym, czy przeprowadzić odczulanie, decyduje lekarz na podstawie wywiadu i wyników badań testów skórnych. Należy wiedzieć, że odczulanie to proces, który może trwać nawet 3 do 5 lat i wymaga od pacjenta niezwykłej systematyczności. Jest to jednak metoda bardzo skuteczna – przynosi ulgę nawet pacjentom od lat zmagających się z uciążliwymi objawami alergii. Odczulanie nie tylko uwalnia od alergii i przyjmowania leków, ale także zmniejsza ryzyko astmy oskrzelowej.