Co oznacza kłujący ból ucha?

Kłujący ból ucha może wskazywać na wiele różnych schorzeń. Jednym z nich jest zapalenie ucha środkowego, któremu zwykle towarzyszy infekcja górnych dróg oddechowych. Wirusy i bakterie z gardła przenikają do ucha przez trąbkę słuchową (tzw. trąbkę Eustachiusza) i powodują stan zapalny. Szczególnie szybko proces ten zachodzi u dzieci i młodzieży, u których trąbka słuchowa jest krótsza, szersza i ustawiona bardziej poziomo niż u dorosłego człowieka, w związku z czym patogeny z gardła mają łatwiejszą drogę do pokonania i szybciej się rozprzestrzeniają, i dlatego to właśnie dzieci najczęściej chorują na zapalenie ucha środkowego. W wyniku stanu zapalnego w uchu środkowym gromadzi się płyn, który powoduje wzrost ciśnienia, co daje dolegliwości w postaci kłującego bólu, szczególnie nasilającego się podczas przełykania, gdyż ruchy mięśni gardła i jamy ustnej dodatkowo podnoszą ciśnienie. Oprócz kłującego bólu przy przełykaniu, zapaleniu ucha środkowego może towarzyszyć także gorączka, ból gardła, ropny wyciek z ucha, biegunka, uczucie zatkania ucha, czy ogólne złe samopoczucie.

Również zapalenie ucha zewnętrznego, potocznie zwane „uchem pływaka”, może być przyczyną kłującego bólu zlokalizowanego w uchu lub za uchem. Schorzenie to występuje niezależnie od wieku, najczęściej spowodowane jest infekcją bakteryjną, ale także grzybiczą lub wirusową, zwykle też atakuje zewnętrzny przewód słuchowy, rzadziej małżowinę uszną. Zapaleniu ucha zewnętrznego sprzyja ciepło i często kontakt z wodą, dlatego zwykle rozwija się u osób korzystających z basenu (lub innych zbiorników wodnych), a także sauny. Może się również zdarzyć u tych osób, które używają aparatów słuchowych, dousznych słuchawek, zatyczek lub nieprawidłowo dbają o higienę uszu. Innymi objawami towarzyszącymi zapaleniu ucha zewnętrznego są świąd, uczucie zatkanych uszu, czy upośledzenie słuchu.

Częstą przyczyną kłującego bólu w uszach jest nadmiar woskowiny, czyli naturalnej wydzieliny znajdującej się w uchu zewnętrznym. Kiedy produkowana jest ona w normalnych ilościach, pełni funkcje ochronne i oczyszczające, ma też działanie nawilżające i natłuszczające. Prawidłowo ucho samoistnie usuwa woskowinę, a wraz z nią gromadzące się w uchu zanieczyszczenia. Problem pojawia się wtedy, kiedy woskowiny jest za dużo, gromadzi się ona w uchu, twardnieje, tworząc tzw. czop woskowinowy, który zatyka przewód słuchowy, powodując ból i kłucie w uchu. Uczucie to nasila się szczególnie wtedy, kiedy do ucha dostanie się woda, która powoduje, że zalegająca w nim woskowina puchnie, zwiększa swoją objętość i napiera na otaczające ją tkanki. Nadmiernej produkcji woskowiny sprzyja zbyt częsta lub nieprawidłowa higiena uszu (zwłaszcza przy użyciu patyczków kosmetycznych); stosowanie aparatów słuchowych lub dousznych słuchawek, nieprawidłowa budowa anatomiczna ucha lub niektóre choroby dermatologiczne. Objawy zatkania ucha czopem woskowinowym to także świąd, szum w uszach, zawroty głowy, czy pogorszenie słuchu.

Podobne objawy może dać obecność ciała obcego w uchu, które zatyka kanał słuchowy, uniemożliwiając usunięcie nadmiaru woskowiny i powodując dolegliwości bólowe. Obce ciało w uchu to sytuacja, która najczęściej zdarza się u dzieci. W tym przypadku najbezpieczniej jest od razu udać się do laryngologa i nie podejmować samodzielnych prób usuwania ciała obcego z ucha, gdyż może się to skończyć przepchnięciem go głębiej i przebiciem błony bębenkowej.

Kłujący ból ucha może być efektem chorób zębów i stanów zapalnych w jamie ustnej (np. zapalenia miazgi, próchnicy, nieprawidłowo wyżynającej się ósemki). W tej sytuacji warto zwrócić uwagę na inne objawy sugerujące problemy stomatologiczne np. nieprzyjemny zapach z ust, stany zapalne i zaczerwienienie dziąseł, czy ropną wydzielinę.

Kłujący ból ucha i skroni może sugerować dysfunkcję stawu skroniowo-żuchwowego, spowodowaną m.in. długotrwałym stresem, nieprawidłowym zgryzem, urazem lub przeciążeniem stawu, czy predyspozycjami genetycznymi.

Kłujący ból za uchem na kości może być objawem zapalenia wyrostka sutkowatego, czyli kości znajdującej się za płatkiem ucha. To poważna infekcja bakteryjna, która częściej zdarza się u dzieci niż dorosłych i jest powikłaniem nieleczonego ostrego zapalenia ucha środkowego. Ten sam objaw, któremu dodatkowo towarzyszą bóle i zawroty głowy, może wskazywać zaś na problemy neurologiczne związane z kręgosłupem i nadmiernym uciskiem tętnicy kręgowej.

Jako nagły, kłujący ból ucha może objawić się neuralgia nerwu trójdzielnego (inaczej zwana rwą twarzową), czyli silny napad bólowy jednostronny lub obustronny twarzy.

Innymi przyczynami kłującego bólu ucha mogą być także:

czyraki;
grzybica;
urazy termiczne, mechaniczne, ciśnieniowe, akustyczne;
ukąszenia przez owady;
alergie;
choroby gardła, krtani, migdałków, przełyku, zatok, węzłów chłonnych;
zapalenie tętnicy skroniowej;
nowotwory ucha i jego okolic.

Kłujący ból ucha – diagnoza i leczenie

Ból ucha – niezależnie od tego, czy jest kłujący, ostry, pulsujący, czy przeszywający – zawsze wymaga konsultacji z lekarzem pierwszego kontaktu lub laryngologiem. Wszelkie działania podjęte na własną rękę, mogą tylko przynieść więcej szkody niż pożytku. Specjalista, za pomocą konkretnych badań, ustali źródło bólu oraz zaleci leczenie, które nie tylko ukoi dolegliwości, ale także usunie ich przyczynę.

Diagnostyka bolącego ucha może obejmować:

badanie otoskopowe, które pozwala na wizualną ocenę stanu ucha i wyłapanie ewentualnych nieprawidłowości;
badanie nosa, gardła i jamy ustnej, które pozwala wykluczyć lub potwierdzić infekcje lub inne stany zapalne;
audiometrię, czyli badanie słuchu.

Celem powyższych badań jest ustalenie, czy przyczyną bólu jest schorzenie narządu słuchu. Jeśli badania to wykluczają, lekarz może poszerzyć diagnostykę o dodatkowe badania lub skierować pacjenta do innego specjalisty (np. stomatologa lub neurologa).

Leczenie bólu ucha zawsze jest dostosowane do indywidualnych potrzeb pacjenta i – w zależności od tego, co jest przyczyną bólu – może obejmować podanie antybiotyku doustnie lub w postaci kropli do uszu (jeśli infekcja ma podłoże bakteryjne), leków przeciwzapalnych lub przeciwbólowych, usunięcie nadmiaru woskowiny lub ciała obcego z ucha. W poważnych stanach konieczna może się okazać interwencja chirurgiczna.

Jeśli ból ucha nie wynika ze schorzeń narządu słuchu, odnalezieniem jego źródła i przyczyny zajmie się inny specjalista niż laryngolog, i to on zadecyduje o dalszej diagnostyce i leczeniu.

Domowe metody na kłujący ból ucha

Nie zaleca się leczenia bólu ucha na własną rękę. Każdy ból ucha wymaga wizyty u lekarza i to on wdraża odpowiednie leczenie, które domowe metody mogą jedynie uzupełniać, ale nie zastępować. Doraźną ulgę w bólu ucha mogą przynieść ciepłe okłady.

Podsumowanie

Kłujący ból w uchu może być świadczyć o różnych schorzeniach i to nie tylko tych związanych bezpośrednio z narządem słuchu. Przyczyną kłującego bólu ucha mogą być również choroby zlokalizowane w innych częściach ciała. Dlatego żadnego bólu uszu nie wolno lekceważyć, ponieważ może kryć się za tym poważne schorzenie. W przypadku dolegliwości bólowych ze strony narządu słuchy należy skierować swoje kroki do lekarza pierwszego kontaktu lub laryngologa, którzy ustalą, co jest jego przyczyną i zaordynują odpowiednie leczenie lub pokierują do innego specjalisty.

Źródła:

blog medyczny

O czym świadczy kłujący ból ucha?

Co oznacza kłujący ból ucha?

Kłujący ból ucha – diagnoza i leczenie

Domowe metody na kłujący ból ucha

Podsumowanie