Kim jest lekarz POZ? 

Lekarz podstawowej opieki zdrowotnej (POZ) to każdy lekarz, który wypełnia swoje obowiązki w ramach publicznej służby zdrowia na podstawie umowy z Narodowym Funduszem Zdrowia (NFZ). Jest to lekarz pierwszego kontaktu, co oznacza, że w przypadku problemów zdrowotnych pierwsze kroki należy kierować właśnie do niego. Z usług lekarza POZ może skorzystać każdy pacjent, który opłaca składki ubezpieczenia zdrowotnego. Lekarz POZ realizuje wizyty stacjonarne, teleporady oraz wizyty domowe. 

Najczęściej w ramach podstawowej opieki zdrowotnej swoje usługi świadczą:

• specjaliści medycyny rodzinnej – posiadają rozległą wiedzę z zakresu problemów zdrowotnych dorosłych i dzieci, dlatego mogą leczyć wszystkich członków rodziny;
• interniści – to lekarze zajmujący się interną, czyli chorobami wewnętrznymi oraz diagnostyką i leczeniem osób dorosłych; 
• pediatrzy – lekarze tej specjalizacji zajmują się wyłącznie diagnostyką i leczeniem dzieci;
• lekarze w trakcie specjalizacji, posiadający uprawnienia do udzielania świadczeń w ramach podstawowej opieki zdrowotnej.

Często określenia lekarz POZ i lekarz rodzinny używane są przez pacjentów zamiennie, jednak nie znaczą one tego samego. Termin „lekarz POZ” to określenie pełnionej w systemie ochrony zdrowia funkcji. Określenie „lekarz rodzinny” mówi nam natomiast o tym, jakiej lekarz jest specjalizacji i jakie jest jego wykształcenie. 

W Centrum Medycznym Babka Medica usługi w ramach POZ świadczymy w naszej poradni przy ul. Słomińskiego 19 w Śródmieściu. Nasza poradnia jest otwarta dla pacjentów dorosłych.

Jak wybrać lekarza POZ?

Wyboru lekarza POZ można dokonać składając deklarację – online poprzez Internetowe Konto Pacjenta lub pisemnie bezpośrednio w wybranej placówce. W ramach świadczeń POZ pacjent może także dokonać wyboru pielęgniarki oraz położnej i korzystać z ich usług. Przy wyborze lekarza POZ nie obowiązuje rejonizacja, a zatem można złożyć deklarację wyboru w dowolnej, wybranej przez siebie placówce. 

Przed złożeniem deklaracji wyboru lekarza POZ warto się dobrze zastanowić. Lepiej nie podejmować tej decyzji spontanicznie, czy pochopnie. Dlaczego? Dlatego, że lekarza POZ można wybrać bezpłatnie tylko dwa razy w roku kalendarzowym. Każda kolejna zmiana obciążona jest opłatą. Oczywiście od tej sytuacji są wyjątki i opłaty tej nie ponosisz wtedy, kiedy zmiana lekarza POZ związana jest ze zmianą miejsca zamieszkania, zamknięciem lub likwidacją placówki, odejściem lekarza na emeryturę lub ukończeniem przez dziecko 18. roku życia. 

Jak zatem dobrze wybrać lekarza POZ? Przy wyborze kieruj się następującymi czynnikami:

• zasięgnij opinii bliskich lub znajomych na temat lekarzy POZ w najbliższej Tobie okolicy;
• upewnij się, że lekarz dysponuje wolnymi terminami i będzie dla Ciebie w miarę szybko dostępny;
• sprawdź, czy masz do niego możliwość szybkiego i bezproblemowego dojazdu;
• sprawdź jego wiedzę, doświadczenie, podejście do pacjenta;
• upewnij się, jak wygląda zaplecze medyczne placówki, z którą lekarz współpracuje i jaka jest jakość oferowanych tam usług. 

Pamiętaj – lekarz POZ to lekarz, z którym będziesz się najczęściej kontaktować, dlatego musisz wiedzieć, że możesz mu zaufać. 

Musisz także wiedzieć, że wizyty u lekarza POZ nie są limitowane – możesz korzystać z jego usług tak często, jak tego potrzebujesz. Co więcej – nie musisz chodzić tylko do jednego lekarza. Przy zapisie do przychodni POZ wybierasz lekarza prowadzącego, ale możesz korzystać z usług wszystkich pracujących tam lekarzy objętych kontaktem NFZ. Z usług lekarza POZ możesz korzystać w godzinach pracy wybranej przez Ciebie przychodni. 

Czym zajmuje się lekarz POZ?

Zgodnie z informacjami opublikowanymi na rządowym serwisie Ministerstwa Zdrowia i Narodowego Funduszu Zdrowia lekarz POZ odpowiada za:

• leczenie chorób i udzielanie porad medycznych;
• ustalanie leczenia farmakologicznego i monitorowanie jego postępów;
• ustalanie i wykonywanie zabiegów medycznych;
• wystawianie recept i zleceń na zaopatrzenie w wyroby medyczne;
• wystawianie zwolnień lekarskich (L4);
• profilaktykę chorób, w tym wieku rozwojowego i układu krążenia;
• kierowanie na obowiązkowe szczepienia ochronne i okresowe badania kontrolne;
• informowanie o programach profilaktycznych realizowanych przez NFZ;
• ocenę stanu zdrowia w ramach badań bilansowych;
• kierowanie na diagnostykę laboratoryjną oraz obrazową i nieobrazową (EKG, RTG, USG), w tym również na testy w kierunku infekcji (np. COVID-19, zakażenia paciorkowcem i inne);
• interpretację wyników badań i konsultacji wykonanych przez inne placówki lecznicze;
• kierowanie na leczenie uzdrowiskowe i rehabilitacyjne, do lekarzy specjalistów lub szpitala, do pielęgniarskiej długoterminowej opieki domowej; 
• orzekanie o stanie zdrowia;
• wykonanie zabiegów w gabinecie zabiegowym i w domu pacjenta;
• kwalifikację do transportu sanitarnego;
• wystawianie zleceń na transport sanitarny i na świadczenia pielęgniarki POZ oraz zaświadczeń i orzeczeń dotyczących stanu zdrowia pacjenta;
• realizację programów zdrowotnych i polityki zdrowotnej;
• wystawianie karty diagnostyki i leczenia onkologicznego (zwaną zieloną kartą DILO).

W skrócie – lekarz POZ, jako lekarz pierwszego kontaktu, sprawuje opiekę lekarską nad pacjentem, rozpoznaje choroby, leczy je i udziela porad. W razie potrzeby może także skierować pacjenta na badania diagnostyczne, zabiegi, czy do innych lekarzy specjalistów.  

Sprawdź, jakie usługi zrealizujesz w naszej poradni w ramach usługi POZ: https://pacjent.gov.pl/artykul/jakie-badania-moze-zlecic-lekarz-poz 

Kiedy się zgłosić do lekarza POZ? 

Najprostsza odpowiedź na to pytanie brzmi: wtedy, kiedy czujemy, że jesteśmy chorzy. Jak już wspominaliśmy wcześniej, lekarz POZ jest lekarzem pierwszego kontaktu, kiedy pojawiają się jakieś dolegliwości, to właśnie do niego powinniśmy się udać w pierwszej kolejności. O tym, co dalej – czy konieczna jest poszerzona diagnostyka, dodatkowe badania, wizyta u innego specjalisty, czy skierowanie do szpitala – zdecyduje już lekarz podstawowej opieki zdrowotnej. 

Lekarz POZ to także dobry kierunek, kiedy chcemy skorzystać z badań profilaktycznych, szczepień ochronnych lub potrzebujemy recepty na kontynuację leczenia. Lekarz POZ może wystawić ją za pośrednictwem teleporady, bez konieczności odbycia ponownej wizyty stacjonarnej.

Jakie choroby najczęściej leczy lekarz POZ? 

Wśród chorób najczęściej leczonych przez lekarza podstawowej opieki zdrowotnej można m.in. wymienić:

• infekcje wirusowe (np. przeziębienie, grypa); 
• choroby serca i układu krążenia (np. nadciśnienie tętnicze, miażdżyca);
• choroby przewodu pokarmowego (np. refluks, wrzody żołądka);
• choroby układu oddechowego (np. astma, zapalenie płuc);
• cukrzycę;
• choroby endokrynologiczne (np. nadczynność lub niedoczynność tarczycy);
• choroby skóry;
• choroby alergiczne. 

Jakie badania może zlecić lekarz POZ? 

Lista badań, które może zlecić lekarz POZ, jest naprawdę długa – od badań bardzo podstawowych po specjalistyczne. O tym, czy ich wykonanie jest niezbędne decyduje lekarz na podstawie wskazań medycznych, a nie żądań pacjenta. Wszystkie badania są wykonywane bezpłatnie w laboratoriach lub pracowniach, z którymi dana placówka POZ ma podpisaną umowę. 

A zatem lekarz POZ może skierować pacjenta m.in. na morfologię krwi; badanie moczu lub kału; poziom cholesterolu, glukozy, potasu, sodu czy mocznika we krwi; badania USG, RTG, EKG; badania w kierunku alergii; echo serca; spirometrię; biopsję cienkoigłową celowaną tarczycy, czy tomografię komputerową tętnic wieńcowych. 

Lekarz POZ może wystawić także skierowanie na gastroskopię, kolonoskopię oraz tomografię komputerową płuc, które można wykonać w dowolnej placówce, która ma podpisaną umowę z  NFZ. 

Pełną listę bezpłatnych badań, które może zlecić lekarz POZ, można znaleźć na rządowym serwisie Ministerstwa Zdrowia i Narodowego Funduszu Zdrowia: https://pacjent.gov.pl/artykul/jakie-badania-moze-zlecic-lekarz-poz.