Kolposkopia jest badaniem, które wykonuje się w ramach diagnostyki nowotworowej u kobiet. Kolposkopię można wykonać podczas wizyty u ginekologa. Badanie trwa zaledwie kilka minut.
Podczas badania ginekologicznego lekarz wprowadza do pochwy wziernik – najlepiej o przezroczystych ścianach, by szyjka macicy była dobrze widoczna. Za pomocą kolposkopu lekarz obserwuje srom, ściany pochwy i powierzchnię szyjki macicy. Na początku na ścianach pochwy bada nabłonek wielowarstwowy płaski nierogowaciejący. Następnie wokół kanału i granicy szyjki obserwuje nabłonek. To tam najczęściej rozpoczynają się najgroźniejsze choroby.
Kolejnym krokiem jest oglądanie obrazu w powiększeniu i po zastosowaniu zielonego filtra. Uwidoczniona w ten sposób podnabłonkowa sieć naczyń krwionośnych daje możliwość rozpoznania charakteru ewentualnej zmiany. Kolposkop pozwala na oglądanie zmian intensywnie oświetlonych (są lepiej widoczne) i kilkukrotnie powiększonych.
Kolejnym etapem badania są próby kontrastujące powierzchnię nabłonka. Najczęściej stosowane i przydatne są: próba z 3% kwasem octowym i próba z płynem Lugola. Lekarze mają także do dyspozycji szereg innych prób (np. z barwnikami organicznymi, odczynnikami fluoryzującymi, chromatoforami). Pozostałe nie są tak powszechnie stosowane jak próba z 3% kwasem octowym i z płynem Lugola.
Pod koniec konsultacji Pacjentka otrzymuje wynik przedstawiany w formie opisu. Lekarz może dołączyć do opisu zdjęcia – jest to dokumentacja zarówno dla Pacjentki jak i dla lekarza.